adminTarihsel anlatılar, bazen insanı “ya öyle değilse” ikilemine sürükler. Doğru bildiğimiz bir olayın yanlış, yanlış sandığımız bir olayın ise doğru çıkma ihtimali, hakikatin gölgesinde her zaman mevcuttur. Bu ikilemin mağdurlarından biri de Krotonlu Theano’dur. Toplumun yanlış bilgilendirme kurbanı olan Theano, bazı belgesellerde ve blog yazılarında tarihin ilk kadın filozofu olarak Hypatia’nın gösterilmesiyle gölgede kalmıştır. Oysa Hypatia, tarihin ilk kadın matematikçisi olarak önemli bir yer edinmişken, felsefenin ilk kadın sesi unvanı, kuşkusuz Krotonlu Theano’ya aittir.
İtalya’nın güneyindeki Kroton’da doğan Theano, düşünsel olgunluğun ortalamanın üstünde olduğu bir bölgede, ancak buna rağmen erkek egemen ağır bastığı bir toplumun gölgesinde yetişti. Buna rağmen, azmi ve bilgiye olan tutkusuyla önce Pythagoras’ın öğrencisi, ardından eşi oldu. Theano’nun entelektüel yolculuğu, onu Pythagoras’ın vefatından sonra okulu devralacak kadar yetkin bir filozof haline getirdi.
Matematik ve felsefeyi birleştirirken, bedenin zarafeti ve ruhun göçü (metempsikoz) gibi kavramları ele alarak klasik felsefe öğretisinden sıyrılıp özgün bir köprü kurmayı başardı. Onun felsefesinde akıl ile mistisizm birleşir; evrenin dengesini yansıtan Altın Oran, bu sistemin temel taşıdır. Pythagoras’ın evrenin matematiksel ilkelerle açıklanabileceği görüşünü benimseyen Theano, bu mirası sürdürerek evrenin geometrisini çizmeyi hedefledi.
Antik dünyanın yazgısı, Theano’nun eserlerinin çoğunu bize ulaştırmamış olsa da, kalan mektuplarında kadın erdemini, arzularını ve entelektüel özgürlüğü yücelttiği izlere rastlanır. O, felsefenin yalnızca erkek zihninden doğmadığını kanıtlayarak, binlerce yıl önce yaktığı meşaleyle kendisinden sonra gelen kadınlara bir aydınlık sundu. Erdemin yalnızca erkekler tarafından tanımlanamayacağına işaret eden Theano, kadınların düşünsel potansiyelini ortaya koydu.
Sonuç olarak, o yalnızca felsefe tarihinin ilk kadın filozofu değil, aynı zamanda erkek egemen bir dünyada kadının neler başarabileceğini gösteren bir rol modeldir. Düşüncenin evrensel bir miras olduğunu simgeleyen Theano, tarihin altın yıldızlı isimlerinden biridir. Nice Theano’ların yetişmesi, geleceğin daha anlamlı bir şekilde inşa edilmesine katkı sağlayacaktır. Zihinde kalın.
admin
